Sıvı boraks, kaynak (özellikle sert lehimleme / brazing ve demir dışı metallerin kaynağı) işlemlerinde akı (flux) olarak önemli bir rol oynar.
Aşağıda, nasıl kullanıldığı, ne işe yaradığı ve hangi metallere uygun olduğu detaylıca anlatılmıştır ????
Kaynak yapılırken metal yüzeyler ısındığında oksit tabakası oluşur.
Bu oksit tabakası, metalin birbirine kaynamasını engeller.
???? Sıvı boraksın görevi, bu oksitleri çözmek ve yüzeyleri temiz tutmaktır.
Böylece kaynak metali (örneğin pirinç teli veya lehim alaşımı), ana metalin yüzeyine düzgün bir şekilde yayılır.
| Kullanım Türü | Açıklama | 
|---|---|
| Sert lehimleme (brazing) | Boru bağlantıları, pirinç, bakır, bronz gibi metallerin birleştirilmesinde. | 
| Gümüş lehimleme (silver brazing) | Hassas metal işlerinde (örneğin klima boruları, kuyumculuk). | 
| Demir dışı metal kaynağı | Alüminyum ve bakır alaşımlarında yüzey temizleyici olarak. | 
| Döküm ve demircilik işleri | Eritme sırasında yüzeyi temiz tutmak, cürufu ayırmak için. | 
Kaynak yapılacak yüzey temiz ve yağsız olmalıdır.
Sıvı boraks genellikle su ile karıştırılmış boraks çözeltisi veya ticari flux formu olarak kullanılır.
Sıvı boraks, kaynak yapılacak bölgeye fırça veya daldırma yöntemiyle sürülür.
Metal ısıtıldıkça sıvı boraks erir ve cam benzeri saydam bir tabaka oluşturur.
Bu tabaka oksijenin metalle temasını keser.
Kaynak metali (örneğin gümüş lehim teli) eritilerek eklenir.
Boraks, kaynak sonrası cüruf (flux artığı) olarak kalır — bu artık sonrasında tel fırça veya asitle temizlenir.
Oksitlenmeyi önler.
Lehim akışını iyileştirir (metale düzgün yayılmasını sağlar).
Kaynak bölgesini temiz tutar.
Daha sağlam ve düzgün kaynak dikişi oluşturur.
Fazla boraks kullanımı kaynak bölgesinde camlaşma veya cüruf kalıntısı bırakabilir.
İşlemden sonra mutlaka temizlik yapılmalıdır (tel fırça, asit banyosu vb.).
Uygulama sırasında koruyucu gözlük ve eldiven kullanılmalıdır.
Demir ve çelik kaynaklarında genellikle kuru boraks (toz formu) tercih edilir; sıvı form daha çok pirinç, bakır, gümüş lehimleme için uygundur.
Parçaları temizle.
Sıvı boraksı bağlantı yüzeyine sür.
Isıt — boraks eriyip camlaşacak.
Lehim telini eriterek kaynağı tamamla.
Soğuduktan sonra kalıntıları temizle.
Sonuç: Parlak, güçlü ve düzgün bir lehim dikişi elde edilir.
| Özellik | Görev | 
|---|---|
| Oksit çözücü | Metal yüzeyleri temizler | 
| Koruyucu tabaka | Oksijenle teması keser | 
| Akış artırıcı | Lehim metalinin yayılmasını kolaylaştırır | 
| Cüruf oluşturucu | Eriyen oksitleri toplar, yüzeyden ayırır |